De ‘Fine Tuning’ van het Universum

In deze video van ‘Reasonable Faith’, van de evangelisch-protestanste filosoof William Lane Craig, wordt ingegaan op de zg. ‘fine-tuning’ van het universum. Het gaat om de ‘precieze afstelling’, zo lijkt het, van bepaalde waarden van constanten in ons universum.

Van sterrenstelsels en sterren tot atomen en subatomaire deeltjes wordt de structuur van het universum volges de moderne natuurkunde bepaald door deze getalswaarden:

Dit zijn de fundamentele constanten en de hoeveelheden van het universum. Wetenschappers stellen vast dat deze waarden ​​verbazingwekkend nauwkeurig binnen een zeer smal ‘leven-toelatend’ bereik vallen, alsof ze ‘nauwkeurig afgesteld‘ (‘ge-fine-tuned’) zijn. Als een van deze waarden ook maar iets anders zou zijn, zou er geen leven van welke aard dan ook bestaan, geen sterren zijn, geen planeten, geen chemische elementen.

De zwaartekracht, bijvoorbeeld wordt bepaald door de ‘gravitatieconstante’. Als deze constante slechts 1 op de 1060-ste deel hoger of lager zijn, dan zou niemand van ons bestaan. Om te begrijpen hoe buitengewoon smal dit leven-toelatend bereik is, zou je je een schaal kunnen voorstellen, verdeeld in 1060 eenheden. Om greep te krijgen op het aantal kleine punten op de wijzerplaat is dit te krijgen, te vergelijken met het aantal cellen in uw lichaam (1014) of het aantal seconden die zijn aangekruist door sinds het begin (1020). Als de gravitatieconstante slechts een oneindig kleine andere waarde had, zou het universum ofwel uitgebreid zijn en zo snel uitgedund dat er zich geen sterren konden vormen en het leven kon niet bestaan, of het zou zijn ineengestort in zichzelf, met hetzelfde resultaat: geen sterren, geen planeten, geen leven.

De snelheid waarmee het heelal uitdijt wordt bepaald door de kosmologische constante. Een verandering in de waarde met slechts 1 op de 10 120 zou leiden tot te snel of te langzaam uitdijen. In beide gevallen zou het heelal opnieuw gene leven voortbrengen.

Nog een ander voorbeeld van de ‘fine-tuning’: indien de massa en de energie van het vroege heelal niet gelijkmatig zou zijn met een precisie van 1 op de 10 10 123, dan zou het heelal vijandig zijn voor elke vorm van leven.

Het feit is dus dat ons universum leven kan voortbrengen omdat deze en vele andere waarden onafhankelijk van elkaar fijn gebalanceerd lijken te zijn als op de rand van een scheermes.

  • “Waar natuurkundige ook kijken, overal zien ze voorbeelden van ‘fine-tuning’.” – Sir Martin Rees
  • “Het opmerkelijke feit is dat de waarden van deze getallen heel nauwkeurig lijken te zijn aangepast om de ontwikkeling van leven mogelijk te maken.” – Stephen Hawking
  • “Als iemand beweert niet verbaasd te zijn door de bijzondere kenmerken van het universum, dat steekt hij zijn kop in het zand. Deze bijzondere kenmerken zijn verrassend en onwaarschijnlijk.” – David Deutsch

Er zijn drie verklaringen denkbaar voor de ‘fine-tuning’ van het universum
– door naatuurkundige noodzakelijkheid,
– door puur toeval,
– door ontwerp.

Natuurkundige noodzakelijkheid houd in dat het universum leven moet toelaten. De exacte waarden van genoemde constanten en hoeveelheden kunnen niet anders zijn. Maar dit is niet aannemelijk. en universum dat geen leven kan vortbrnegen is wel degelijk mogelijk. Er is ook een veel grotere kans op, dan op een leven-voortbrengend universum. De constanten en hoeveelheden worden niet bepaald door de wetten van de natuur. Er is geen reden of bewijs om te suggereren dat de fine-tuning een noodzakelijk gegeven is.

Puur toeval zou inhouden dat we heel erg veel geluk hebben dat we bestaan. De waarschijnlijkheden die hierbij een rol spelen zijn zo klein dat fine-tuning onmogelijk door toeval veroorzaakt kan worden. In een poging om fine-tuning toch door toeval te verklaren zijn sommigen buiten het bereik van de empirische wetenschap gegaan en de theorie van het multiversum ontwikkeld. Men veronderstelt een ‘universum-generator’ voor die zoveel universums voortbrengt dat er een kans bestaat van een leven-toelatend universum onder de vele andere universums die dat niet zijn. Er is echter geen wetenschappelijk bewijs voor het bestaan ​​van dit multiversum. Het kan niet worden gedetecteerd, gemeten, gemeten of bewezen, omdat wij vanuit ons universum die andere universums nooit zullen kunnen waarnemen. En de universum generator zelf, zou zelf ‘nauwkeurig afgesteld’ moeten zijn, waardoor het slechts een verplaatsing van het probleem is.

Bovendien zijn kleine hoeveelheden orde veel waarschijnlijker dan grote. Dus het meest waarschijnlijke heelal zou een klein zijn, bewoond door een enkele eenvoudige waarnemers (Boltzmann Brain). Maar wat we observeren is een groot, spectaculair complex, zeer geordende universum, bevolkt door miljarden andere waarnemers. Dus zelfs als het multiversum bestaat ​​(wat nog maar de vraag is), zou het voor de fine-tuning geen verklaring bieden.

Gezien de onwaarschijnlijkheid van natuurkundige noodzaak of puur toeval, is mogelijk de beste verklaring voor het feit dat het heelal is afgesteld voor het leven: dat het zo is ontworpen is.

  • “Een interpretatie van de feiten op basis van gezond verstand suggereert dat een superintellect heeft gespeeld met de natuurkunde… En dat re geen blinde krachten in de natuur bestaan die de moeite van het noemen waard zijn. En getallen die men berekent op grond van de feiten lijken mij zo overweldigend, dat we deze conclusie bijna niet meer kunnen betwisten.” – Fred Hoyle
  • “Er is voor mij krachtig bewijs dat er iets aan de hand, achter dit alles… Het lijkt alsof er iemand de waarden van de natuur ge-fine-tuned heeft om het universum te maken. De indruk van ontwerp is overweldigend.” – Paul Davies
  • “De hemel verhaalt van Gods majesteit, het uitspansel roemt het werk van zijn handen, de dag zegt het voort aan de dag die komt, de nacht vertelt het door aan de volgende nacht” – Psalm 19:1-2

Originele tekst in het Engels

Voor meer informatie (in het Engels): http://www.reasonablefaith.org/finetu…

Bekijk ook eens de animatie-video over het  Kalam Kosmologisch Argument: http://youtu.be/6CulBuMCLg0

Bron: Reasonable Faith

Dit bericht is geplaatst in Blog, Kosmologie & Geloof met de tags , , , . Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.